Gebeten door een ratelslang...

Afgelopen woensdag stierf een Duitse slangenliefhebber aan de gevolgen van de beet van een Zuid-Amerikaanse ratelslang, Crotalus durissus. Het volgende filmpje toont de verschrikkelijke uitwerking van de beet van deze slang, al was de beet bij dit slachtoffer niet fataal. Let op: deze beelden zijn SCHOKKEND!

Ratelslang doodt man

De Duitse en Oostenrijkse pers speculeert volop hoe het toch mogelijk is dat de Duitse slangenliefhebber Dirk F. (46) afgelopen woensdagavond door een slangenbeet om het leven is gekomen. De man hielp zijn vriend bij de verzorging van slangen in diens reptielenzoo Nockalm in de Oostenrijkse bondsstaat Karinthië. Eigenaar Peter Zürcher had het terrarium van het slot gehaald omdat hij van plan was de slang te voeren. Maar voordat hij dit deed, ging hij nog even naar de kelder om de verwarming lager te zetten. Plotseling hoorde hij een vreselijke kreet. ,,Ik wist onmiddellijk dat er iets vreselijks was gebeurd,'' zegt hij. Zijn vriend bleek tussen de duim en wijsvinger van zijn linkerhand gebeten te zijn door een van de giftigste slangen ter wereld, de Zuid-Amerikaanse ratelslang (Crotalus durissus). Zürcher: ,,Na drie minuten kon Dirk niet meer uit zijn woorden komen. Toen ik om medische hulp belde, viel hij neer.''

De medische hulp kwam te laat. Brigitte Gradnitzer van de traumahelikopter: ,,Toen wij kwamen, was hij al buiten bewustzijn. In het begin waren er nog wel tekens van leven, zoals happen naar adem. Maar zijn levenskrachten vloeiden weg.'' Twee doses serum mochten niet baten: na een uur constateerde de trauma-arts dat Dirk F. was overleden. 

Crotalus durissus

Dirk F. was een ervaren reptielenhouder, die regelmatig zijn vriend Zürcher hielp bij de verzorging van gifslangen en vaak op scholen over zijn lievelingsdieren vertelde. Waarom hij zijn hand in het terrarium met de ratelslang stak, is een raadsel. 

Ook de snelle fatale werking van het gif roept vragen op. Mogelijk is Dirk F. direct in een bloedvat gebeten, waardoor het gif zich snel kon verspreiden. Bovendien is het gif van Crotalus durissus buitengewoon krachtig en is de samenstelling variabel al naar gelang de precieze herkomst van het dier. De Zuid-Amerikaanse ratelslang leeft ten oosten van het Andes-gebergte in een enorm gebied dat zich uitstrekt van Colombia tot Argentinië.

Breek de dag, tik een eitje...

Een van de meest fascinerende slangen is in mijn ogen de Afrikaanse eieretende slang (Dasypeltis). Het zijn rustige dieren die geen vlieg kwaad doen en - wat heel bezonder is - zich niet voeden met levende prooien. Zoals de naam al zegt, eten ze enkel en alleen eieren. Zelf heb ik drie verschillende soorten van het geslacht Dasypeltis in een terrarium verzorgd, te weten Dasypeltis medici (en de ondersoort D. m. lamuensis), D. scabra en D. atra. De eetgewoonten zijn bij alle drie de soorten precies hetzelfde, zodat een filmpje (overigens niet door mij gemaakt) van een etende D. inornata (?)  volstaat. Het dier doet zich te goed aan een kwartelei.
Aan het eind van het filmpje zie je dat de slang met zijn hals golfbewegingen maakt. Dit doet zij om de eischaal te kraken met behulp van enkele uitsteeksels aan de onderzijde van de wervelkolom, die samen een zaagje vormen. Je hoort de eischaal echt kraken als de slang de zaagtanden met kracht in het ei drukt. De inhoud van het ei stroomt vervolgens de maag van de slang in, waarna zij rare bekken begint te trekken en probeert de eischaal uit te spuwen. De schaal valt na enkele seconden als een uitgewrongen pakketje op de grond, waarbij duidelijk te zien is dat het aan één zijde is open geritst.